шәкли фәһем

Bush Ğiraqtağı yaña strategiäsen Yaña yılğa qädär iğlan itmiäçäk

Quşma Ştatlar prezidentı George Bush Ğiraqtağı yaña strategiäsen iğlan itüne kiçekterergä bulğan. Sişämbedä Aq Yort wäkile, bu mäsälädä prezidentqa törle yaqtan qapma-qarşı kiñäşlär kilä, ul alarnı öyränergä tieş, qarar Yaña yılğa qädär iğlan itelmiäçäk dip belderde.

İran turında yaña qarar ölgesen AQŞ xuplıy, Rusiäneñ qayber sorawları bar

Uzğan atnada Yewropa illäre İran turında yaña qarar ölgesen täqdim itte. Bu dokumentta, Tähran uran bayıtuın tuqtatmasa, aña ayırım çikläwlär kertü qaralğan. Washington yaña ölgene xuplap çıqtı. Rusiä saqlıq belän xuplasa da, qayber borçular buluın äytte.

Törkiä Qıprısqa yul açmasa, Brussel söyläşülärne tuñdıru belän yanıy

Yewropa Berlege tışqı eşlär ministrları düşämbedä Brusseldä Törkiä mäsäläsen tikşerä. Qıprısnıñ grek öleşenä hawa häm su yulların açırğa telämägän Törkiägä, Berlek äğzalıq söyläşülären tuqtatu belän yanıy.

Groznıy belän Mäskäw arasında Çeçnä nefte öçen tartqalaşu däwam itä

Tatarstan belän Rusiä [xökümätläre] arasında wäkälätlär büleşü şartnamäse Dumada kiläse atna qarala. Ul arada, federativ kileşüne imzalamağan tağın ber respublika bar – Çeçnä. Kileşüneñ üzennän dä bigräk, Çeçen citäkçeläre respublikada tabılğan neft aqçasın - tözekländerü eşlärenä kiräk dip - tulısınça üzlärendä qaldırırğa teli. Rusiä xökümäte moña qarşı.

Ğiraqnı öyränü törkeme xisabına dönya nindi reaksiä belderä?

Çärşämbedä Kongress tarafınnan tözelgän maxsus törkem Quşma Ştatlarnıñ Ğiraq säyäsäten kisken üzgärtergä çaqırğan xisap bäyän itte. Amerikan prezidentnı George Bush bu täqdimnärne citdi qabul itäçägen belderde. Ğiraqnıñ üzendä, anıñ kürşe illärendä bu xisapqa qarata nindi fikerlär äytelä?

AQŞ belän Rusiä arasında citdi qarşılıqlar. Yewropada İminlek häm Xezmättäşlek oyışması mäsäläsendä

Yewropada İminlek häm Xezmättäşlek oyışmasınıñ düşämbe-sişämbe Brusseldä ütkän oçraşuında (oyışmanıñ kiläçäge mäsäläsendä) Quşma Ştalar belän Rusiä arasında citdi qarşılıqlar buluı açıqlandı. Washington bu oyışmanı, berençe çiratta, demokratiä häm keşe xoquqları sağında toruçı itep kürsä, Mäskäw – terrorğa qarşı köräş kebek mäsälälär belän şöğellänä başlarğa çaqıra.

Litvinenko möselmança kümergä sorağan. Britan tikşerüçeläre Mäskäwdä kirtägä tarıdı

Elekke FSB ofitserı Aleksandr Litvinenkonıñ ülemen tikşerüçe Britan belgeçläre Mäskäwgä kilde häm Litvinenko belän elemtädä bulğan keşelär belän oçraşırğa tırışa. Londonda ağulanudan wafat bulğan Litvinenkonıñ cirlänü waqıtı äle iğlan itelmägän. Yaqınnarı äytüenä qarağanda, ul üzen möselmançä kümergä sorağan.

Microsoft Vista sistemın täqdim itte. Tatar ölgese qayçan äzer bulaçaq?

30 Noyäber Microsoft kompaniäse Vista isemle yaña operatsion sistemın bäyän itte. New Yorkta ütkän çarada şirkätneñ başqarma citäkçese Steve Ballmer xäzerge Windows XP belän çağıştırğanda Vista küpkä iminräk häm ışanıçlıraq bulaçaq, dip wäğdä itte. Ğadi qullanuçlarğa ul 30 Ğinwarda satıla başlıy. Ä Vistanıñ tatar versiäse qayçan äzer bulaçaq?

Qıtayda uyğır aktivistı Räbiä Qadır ulları xökem itelgän

Qıtaydağı uyğır xalqı xoquqları öçen köräşüçe Räbiä Qadır ğailäsenä basım däwam däwam itä. 59 yäşlek Räbiä xanım üze xäzer sörgendä Quşma Ştatlarda yäşi, ä menä 3 ulı Qıtaynıñ Sincän töbägendä. Berse salımnan qaçuda ğäyeplänep 7 yıl törmägä xökem itelgän, ikençese ştrafqa tartılğan, öçençesenä ğäyepläw yanıy. Keşe xoquqların yaqlawçılar monı äniläreneñ eşçänlege öçen üç alu dip sanıy.

Litvinenko ülemen tikşerüçelär London-Mäskäw oçqıçlarında nurlanış taqpan

Rusiäneñ elekke FSB ofitserı Londonda nurlanışlı ağulanudan wafat bulğan Aleksandr Litvinenkonıñ säyer üleme tiräsendä yaña täräqqiät bar. Atnakiç Britan räsmiläre Mäskäw belän London arasında oçqan oçqıçlarda nurlanış ezläre tabıluın xäbär itte. Litvinenko üzen naçar xis itä başlağan könne anıñ belän Londonda oçraşqan keşe dä şuşı oçqıçlarnıñ bersendä oçqan bulğan. Räsmilär bu oçqıçlarda oçqan keşelärgä tikşerü ütergä çaqıra.

Ukrainada Ana telen üsterü çarası – ilküläm diktant

Distä yıllar buyı urıs tele basımı astında yäşägän, xäzer möstäqil däwlät bulğan elekke sovet respublikaları üzläreneñ Ana tellären üsterü tırışlıqların kürä. Härberse üzençä. Küptän tügel Ukrainada ber ğibrätle çara ütte.

İqtisadi Xezmättäşlek häm Üseş Oyışmasınıñ Rusiä xisabı

Düşämbedä İqtisadi Xezmättäşlek häm Üseş Oyışması Rusiä turında xisabın bäyän itte. Xisapta äytelgänçä, Rusiä iqtisadı soñğı 6 yılda üseş kiçerä. Ämmä, bu üseşne kiläçäktä saqlar öçen, oyışma belgeçläre Rusiä citäkçelegen möhim çaralar kürergä çaqıra.

25 Noyäber – Xalıqara xatın-qızlarğa qarşı köç qullanunı beterü köne

Litvinenko üzeneñ üleme öçen Putinnı ğäyepläde, Putin bu ülemne säyäsi provakatsiä öçen qullanmasqa çaqırdı

Rusiä iminlek xezmäteneñ elekke xezmätkäre, Kremlneñ kisken tänqitçese Aleksandr Litvinenko comğağa qarşı töndä London xastaxanäsendä wafat buldı. 3 atna elek köçle ağulanu kiçergännän soñ, Britan tabipları anıñ ğömeren saqlap qala almadı. Üler aldınnan yazıp qaldırğan xatında ul üleme öçen Rusiä prezidentı Vladimir Putinnı ğäyeplägän. Putin üze bu ülemne faciğä dip atadı häm anı provakatsiä öçen qullanmasqa çaqırdı.

Helsinki sammitı aldınnan Warşaw Mäskäwgä ayaq çaldı

Comğa kön Helsinkida ütäçäk Yewropa Berlege-Rusiä sammitında Berlek belän Rusiä arasında yaña kileşü turında söyläşülär başlaw qaralğan ide. Ämmä veto xoquqına iä bulğan Polşa moña qarşı çıqtı. Rusiäneñ bu ildän it kertüne tıyğanı öçen, cawap itep. Atnakiç Berlektä räislek itkän Finlandiä, Polşanı künderep bulmadı, Rusiä belän söyläşülär bulmayaçaq, dip iğlan itte.

İran-Ğiraq oçraşuına Süriä dä quşılırmı, quşılsa – bu oçraşudan ni kötergä?

Şuşı atna axırında Tähranda İran belän Ğiraq prezidentlarınıñ oşraşuı ütäçäk. Ğädättän-tış xäl tügel, bu ike ilneñ citäkçese daimi oçraşıp tora. Ämmä anda Süriä prezidentı da çaqırılğan digän xäbär bu oçraşuğa iğtibarnı bermä-ber arttırdı. Bigräk tä Quşma Ştatlarda, "zolım illäre" dip sanalğan İran häm Süriä belän söyläşülär başlarğa kiräk, digän öndäwlär köçäygän sürättä.

Qazaxstan prezidentı ähämiätle räsmi säfär belän Britaniägä kilde

Qazaxstan prezidentı Nursoltan Nazarbaev düşämbedä 3 könlek räsmi säfär belän Britaniägä kilde. Anıñ premier-ministr Tony Blair, patşabikä Elizabeth, başqa räsmilär belän oşraşuı qaralğan. Söyläşülärdä iqtisad, investitsiä mäsäläläre töp urın alır dip kötelä. Ämmä Qazaxstan öçen bu säfärneñ säyäsi ähämiäte dä bar.

Litvinenkonı kem ağulağan?

Britan politsiäse Rusiä iminlek xezmäteneñ elekke xezmätkäre Aleksandr Litvinenkonıñ ağulanu eşen tikşerä. Kremlneñ tänqitçesenä äylängän Litvinenko xäzer Londonda yäşi. Jurnalist Anna Politkovskyanıñ üleme turında mäğlümät wäğdä itkän ber keşe belän restoranda oçraşqannan soñ, anıñ xäle naçarlanğan. Litvinenkonıñ tarafdarları bu ağulaw artında FSB tora dip sanıy.

Vietnam Ğiraq öçen sabaq bula alamı? Bush Ğiraqta çigenmäskä çaqırdı

Comğa könne amerikan prezidentı George Bush Aziä-Tın Okean İqtisadi xezmättäşlek forumında qatnaşu öçen Vietnamğa kilde. 30 yıl elek Vietnamda ciñelü kiçergän ilneñ citäkçese xäzer Ğiraqta barğan suğışta cigenmäskä çaqırdı. Ul arada Ğiraqnıñ üzennän Quşma Ştatlar öçen küñelsez xäbärlär kilä tora.

Gazprom räis urınbasarın çitlätte

Rusiäneñ däwlät qaramağındağı Gazprom monopoliäse çärşämbedä idarä räise urınbasarı Aleksandr Ryazannovnıñ urınınnan alınuı turında xäbär ite. Anıñ urınına zamanında Vladimir Putin belän Peterburda bergä eşlägän elekke KGB ofitserı kilä. Gazpromnıñ neft tarmağın citäklägän Ryzanovnıñ çitlätelüen, belgeçlär, beryaqtan, anıñ bu tramaqnı möstäqil itü niätläre, ikençe yaqtan, Kremlneñ xalıqara gaz kärtile buldıru tırışlığı belän añlata.